تاریخ سیاسی - اجتماعی ایران معاصر شاهد ظهور و نقش آفرینی جریان ها، گروه ها، نهادها و تشکل هایی سیاسی - اجتماعی چندی می باشد. هر یک از جریان ها، گروه ها و تشکل ها بنابر مقتضیات زمان و بسترهای فکری، اجتماعی و اقتصادی خود روابط متفاوتی با ساخت سیاسی برقرار نموده و در تحولات و پویش های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی رقابت و مشارکت داشته اند. یکی از این نهادها و گروه ها، نهاد بازار سنتی و بازاریان می باشد. در نوشتار توصیفی– تحلیلی حاضر با بهره گیری از رویکرد جامعه شناسی تاریخی به جریان شناسی سیاسی تشکل های وابسته به بازارسنتی در تحولات سیاسی - اجتماعی جمهوری اسلامی ایران پرداخته شده است. نتایج و یافته ها نشان می دهد بازار سنتی به عنوان بخشی از جریان راست سنتی دیروز و اصول گرایی امروز با بهره گیری از احزاب و تشکل های سیاسی همچون «حزب مؤتلفه اسلامی»، «جامعه اسلامی بازار و اصناف» و ابزارهای اقتصادی چون «اتاق بازرگانی» و «صندوق های قرض الحسنه» و حتی «کمیته امداد» به ساخت قدرت و مدیریت سیاسی ورود یافته و جایگاه سیاسی خویش را در مقایسه با قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ارتقاء بخشد و از یک جریان سیاسی مخالف نظام به جریان مدیر و حامی نظام سیاسی تبدیل شود.